Ο χαλίφης Τζο (διήγημα) του Αριστείδη Αρχοντάκη

Είναι ορισμένα πρόσωπα που ζήσαμε από κοντά παλαιότερα, που στην πορεία των χρόνων η εικόνα τους μεταβάλλεται, όχι τόσο διότι επέρχεται σ’ αυτά το γήρας, αλλά διότι αντιλαμβανόμαστε με άλλο τρόπο την ιδιοσυγκρασία τους. Όταν γνώρισα τον Τζο παρότι μειλίχιος στην συμπεριφορά που εξέπεμπε, μου έδινε την εντύπωση κουρσάρου κατακτητή, το αποτύπωμα του οποίου είχε διατηρηθεί για χρόνια και επανεμφανιζόταν τώρα στην μορφή του. Ο χρυσός χαλκάς στο αυτί, αξεσουάρ που ποτέ ο Τζο δεν έβαλε, θα ταίριαζε γάντι στο μελαχρινό παρουσιαστικό του, ιδιαίτερα αν συμπληρωνόταν, και το λέω σαρκαστικά, με μια κυρτή χατζάρα. Θα έλεγα ότι είχε βγει απ’ τα παραμύθια «Χίλιες και μια νύχτες». Ο Τζο δοκίμασε να κάνει σπουδές στην Ιταλία. Μονίμως είχε προβλήματα με τους καραμπινιέρους, που τον στρίμωχναν και τον πήγαιναν κάθε τόσο για εξακρίβωση στοιχείων στο τμήμα. Βλέπετε το παρουσιαστικό του παρέπεμπε σε Άραβα τρομοκράτη. Ήταν της μόδας τότε οι σπουδές στην Ιταλία, αλλά ο Τζο δεν συγχρονίστηκε με το σύστημα, ποτέ δεν εγκλιματίστηκε στον πανεπιστημιακό χώρο, και ως εκ τούτου μετά από λίγα χρόνια επέστεψε στα πάτρια εδάφη. Τα δύο μικρότερα αδέλφια του είχαν προχωρήσει με τις σπουδές τους, και αυτός έδειχνε μια κλίση προς τη μουσική. Άνευ διδασκάλου έμαθε να παίζει μπουζούκι, κιθάρα, μαντολίνο, μπαγλαμά, αλλά και βιολί και τέλος δοκιμάζοντας στα πνευστά σαξόφωνο. Η θητεία του στο στρατό, κάθε άλλο από εύκολη ήταν, και του άφησε κουσούρι το νευρικό άσθμα, που τον ταλαιπωρεί ακόμη και σήμερα, μετά τριάντα συναπτά έτη, παρότι ο ίδιος διατείνεται ότι έχει συνηθίσει το βραχνά. Από τις συνήθειες του βέβαια, κόπηκε για προληπτικούς λόγους το τσιγάρο, και το σαξόφωνο παραμένει παραπονεμένο. Τον Τζο όταν έτυχε να τον γνωρίσω μου έδινε την εντύπωση προστατευτικής πατρικής φιγούρας, παρότι δεν είχαμε τεράστια διαφορά ηλικίας. Ίσως το γεγονός ότι ο εκλιπών πατέρας μου, είχε περάσει κι αυτός από την Ιταλία ανεπιτυχώς για σπουδές στα νιάτα του, ίσως και να είναι ότι το πραγματικό δηλωθέν όνομα του Τζο ήταν το ίδιο με του πατέρα, ο Τζο ήταν για μένα κάτι παραπάνω από φίλος. Ήταν ο πρώτος που πρόστρεξε για συμπαράσταση, όταν δυσκολεύτηκα με τη σειρά μου στη θητεία μου στο στράτευμα. Στην εργένικη παρέα μας, εντύπωση στη νεανική μου αντίληψη προκάλεσε ότι, μετά από ένα ξενύχτι παρέα με πληθώρα νέων κοριτσιών, και στο περιδιάβασμα στο κέντρο της νυχτερινής πόλης μετέπειτα, ο Τζο με σταμάτησε σε μια φωτισμένη βιτρίνα με δαντελένια και μεταξωτά γυναικεία εσώρουχα σε κοινή θέα, όπου μαγνητισμένος τα κοιτούσε λες και τον είχαν συνεπάρει σαν έργο τέχνης. Πολύ αργότερα όταν ήμουν ερωτευμένος και πήγα να του γνωρίσω, το για πολλά χρόνια, όπως αποδείχτηκε μετέπειτα, ταίρι μου, αυτός αδιαφορώντας παντελώς εξέφρασε αρνητική γνώμη ως προς τα κάλλη που εγώ εγκωμίαζα και περίμενα επιβεβαίωση. Τα αδέλφια του παντρεύτηκαν και έφυγαν απ’ την πατρική στέγη, που συν τοις άλλοις είχε γίνει μητρική, καθώς ο πατέρας του Τζο απεβίωσε βυθίζοντάς τον στο πένθος. Ο Τζο φύσει μοναχικός άρχιζε να μαραζώνει. Ίσως είχε έρθει η μέρα που ανακάλυψε πως του είναι αδύνατον να λέει ψέματα ταυτόχρονα στους άλλους αλλά και στον εαυτό του, γι αυτό αποφάσισε να ζήσει μοναχικά, επειδή ένιωθε πάνω απ’ όλα ντροπή. Ίσως δεν έφτασε ποτέ στην πραγματική ωριμότητα, κι η μελαγχολία του χτύπησε την πόρτα. Ατελείωτα βράδια αϋπνίας και έντασης θα τον συνοδεύουν από εδώ και εμπρός. Παροδικές επισκέψεις στον παθολόγο για ρύθμιση της πίεσης, της χοληστερίνης και αντιμετώπισης του άσθματος. Η ομοιότητα που είχε από μικρός με την μητέρα του, έβγαζε τώρα μάτι. Η ομοιότητα αυτή καθ’ αυτή δεν είναι κάτι το περίεργο. Είναι ευρέως γνωστό πως ορισμένες γυναίκες προβάλλουν το σύνολο του εαυτού τους σε κάποιο άλλο με τη μέγιστη δυνατή πιστότητα, με μια μόνο παρέκκλιση η οποία βέβαια αφορά το φύλο. Δεν έχει τόση σημασία κατά πόσο το πρόσωπο έχει γενειάδα ή τα μάγουλα είναι δασύτριχα, υπάρχουν ορισμένες γραμμές που φέρνουν στην προσωπογραφία της μητέρας. Ο Τζο τις μέρες της καραντίνας της πανδημίας, άφησε τον εαυτό του αναγκαστικά απεριποίητο , άσπρες νιφάδες πλαισίωσαν το κεφάλι του. Τα τραγούδια που αφιέρωνε πάντα σε άρρενες φίλους μέσω του βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν τον κολάκευαν. Ήταν όμως από τους πρώτους που με την λήξη των μέτρων επισκέφτηκε το κομμωτήριο και καλλωπίστηκε. Έγινε πάλι ο γνωστός, θλιμμένος μοναχικός χαλίφης Τζο, αλλά δεν ξέρω αν θα παραμείνει το ερωτηματικό για όσους τον γνωρίζουν.