Φταίει το σύστημα; (του Αριστείδη Αρχοντάκη)

 

 

Αρχές της εβδομάδας και του φθινοπώρου αποκαλύπτονται βρώμικες διαδρομές δισεκατομμυρίων από τις μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη, δημιουργώντας την τέλεια καταιγίδα στα χρηματιστήρια παγκοσμίως. Ένας Αμερικάνος δισεκατομμυριούχος κλείνοντας, αυτές τις μέρες μάλιστα, τα ενενηκοστά του γενέθλια δήλωνε το 2006, ότι υπάρχει  ταξικός πόλεμος, αλλά είναι η τάξη μου η τάξη των πλουσίων που κάνει τον πόλεμο και κερδίζουμε. Δυστυχώς λοιπόν ο καπιταλισμός είναι παντού σε πείσμα του αντικαπιταλισμού μας. Το σύστημα δουλεύει, θριαμβεύει, έχει οικουμενικό χαρακτήρα. Ακόμα και στις χειρότερες κρίσεις του δουλεύει. Για ποιον δουλεύει όμως; Γιατί οι ευτυχισμένοι πιστώνονται στο «σύστημα» ενώ οι δυστυχισμένοι, οι αποτυχημένοι, οι αποκλεισμένοι, οι φτωχοί κατανέμονται στην κακή μοίρα ή στην προσωπική ανικανότητά τους; Δεν πρέπει όμως να γίνει αποδεκτό ότι τα μέλη της κοινωνίας είναι άνισα ως προς την αξία τους όχι ως προς την οικονομική αξία που κατέχουν, αλλά ως προς την ηθική αξία τους είτε αυτή νοείται ως αναγνώριση, ως αξιοπρέπεια ή ως βαρύτητα του ατομικού τους οφέλους. Οι ασθενέστεροι οικονομικά δεν αποτελούν αξιολογικά υποδεέστερη κατηγορία της κοινωνίας. Η τάξη των φτωχών εργαζομένων δεν αποτελείται από άτομα μειωμένης αξιοπρέπειας που ελπίζουν μόνο στην ελεημοσύνη των ευπορότερων για να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους. Είναι οι άνθρωποι που παράγουν τον πλούτο των εθνών, οι λειτουργοί της εργασίας, της πηγής όλων των οικονομικών αξιών. Ήταν οι δούλοι που έκτισαν τις πυραμίδες των Φαραώ, που έκτισαν τον Παρθενώνα και το Σινικό τείχος, και αυτοί που με την εργασία τους και τους κόπους τους έστειλαν τον Γκαγκάριν στο φεγγάρι. Κι όπως δείχνει το παρελθόν όλα τα συστήματα όπως και το σημερινό δουλεύουν μέχρι να καταρρεύσουν. Τα συστήματα τα κάνουν οι άνθρωποι. Όταν το ισοζύγιο ικανοποίησης-δυσφορίας γέρνει υπέρ της δεύτερης, τα συστήματα αποσταθεροποιούνται, παρακμάζουν, καταρρέουν κάτω από το ίδιο τους το βάρος ή ανατρέπονται. Τα συστήματα τα χτίζουν και τα κατεδαφίζουν άνθρωποι.